Upadłość konsumencka a prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej w 2024. Jak przedsiębiorca może ogłosić upadłość? Czy może dalej prowadzić działalność?

To pytania które pojawiają się dość często, ponieważ życie przedsiębiorcy wiąże się z wieloma wyzwaniami. Niestety, niekiedy zdarza się, że mimo usilnych starań, firma upada, generując zadłużenie, które obejmuje zarówno zobowiązania firmy, jak i prywatne długi przedsiębiorcy. W takiej sytuacji ratunkiem może okazać się bankructwo konsumenckie. Nowelizacja ustawy Prawo upadłościowe z 2020 roku znacząco poprawiła sytuację osób prowadzących jednoosobową firmę w kontekście upadłości konsumenckiej, dając im szansę na nowy start.

Bankructwo konsumenckie – podstawowe informacje.

Dłużnicza niewypłacalność dotyczy osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, które znalazły się w sytuacji, gdzie nie są w stanie uregulować swoich zobowiązań finansowych. W momencie, kiedy upadły konsument zdecyduje o złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, rozpoczyna się procedura, która regulowana jest przez przepisy prawa upadłościowego. Proces ten ma na celu dokonanie spłaty długów w możliwie największym stopniu przez likwidację majątku dłużnika, czyli tzw. masą upadłości. W trakcie toku postępowania upadłościowego, sąd bada zdolność finansową dłużnika do spłaty zobowiązań.

Po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, sąd podejmuje decyzję o ustalenie planu spłaty wierzycieli, co może obejmować różnorodne środki, takie jak sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego (jeśli istnieje) czy innych składników majątkowych. Koszty postępowania również wpisują się w masę upadłości, co oznacza, że przed zaspokojeniem wierzycieli, najpierw muszą zostać pokryte wydatki związane z przeprowadzeniem całego procesu. Jedną z fundamentalnych kwestii jest fakt, iż po pomyślnym zakończeniu procedury, upadły może rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej.

Dłużnicza niewypłacalność a działalność gospodarcza – kluczowe zmiany po 2020 roku

Po 2020 roku niewypłacalność przedsiębiorcy stała się istotnym tematem w kontekście zarówno osiągania ochrony prawnej, jak i możliwości ponownego rozpoczęcia prowadzenia firmy przez zadłużonego konsumenta. Kluczową zmianą jest możliwość, by wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności oraz prowadzących jednoosobową działalność, zastosować uproszczone procedury upadłościowe. Ta zmiana ułatwia konsumentom powrót do stabilności finansowej oraz daje możliwość rozpocząć prowadzenie własnego biznesu na nowych zasadach.

W kontekście upadłości przedsiębiorcy, zmiany te wpłynęły na proces i definicję tego, co w przypadku upadłości wchodzi w skład masy upadłości. Zgodnie z nowymi regulacjami, do masy upadłości wchodzi majątek należący do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości oraz wszystkie dobra nabyte przez upadłego w toku postępowania. To oznacza, że w toku upadku finansowego konsumenta analizowany jest cały majątek osoby upadłej, zarówno ten istniejący na moment ogłoszenia upadłości, jak i nabyty w trakcie trwania procedury.

Nowelizacje prawne wprowadzone po 2020 roku mają na celu nie tylko usprawnienie i przyspieszenie procedury upadłości konsumenckiej, ale także zwiększenie ochrony wobec osób fizycznych, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej, ale pragną kontynuować lub rozpocząć działalność biznesową. Dzięki tym zmianom, proces ogłoszenia niewypłacalności konsumenckiej staje się bardziej dostępny i mniej stygmatyzujący, zachęcając do legalnego rozwiązania.

Warunki ogłoszenia upadłości konsumenckiej dla byłych przedsiębiorców

Aby móc ogłosić upadłość konsumencką jako były przedsiębiorca, należy spełnić ogólne warunki ogłoszenia niewypłacalności, takie jak:

• Stan niewypłacalności – dłużnik nie jest w stanie regulować swoich zobowiązań w terminie.
• Długi muszą pochodzić z różnych źródeł – nie mogą to być wyłącznie długi alimentacyjne lub grzywny.
• Wierzytelności nie mogą być zabezpieczone rzeczowo – np. hipoteką.

Dodatkowo, były właściciel firmy musi wykreślić się z Centralnej Ewidencji i Informacji Gospodarczej (CEIDG). Oznacza to, że przed złożeniem wniosku o upadłość musi on zamknąć swoją działalność.

Przebieg postępowania upadłościowego (dłużnik, wierzyciel, syndyk, sąd)

Postępowanie upadłościowe w przypadku byłych właścicieli firm przebiega analogicznie do postępowania prowadzonego wobec osób nieprowadzących własnej firmy. Obejmuje ono następujące etapy:

• Złożenie wniosku o upadłość konsumencką do sądu upadłościowego.
• Rozpatrzenie wniosku przez sąd – sąd bada, czy spełnione są wszystkie warunki ogłoszenia upadłości.
• Wyznaczenie syndyka – syndyk to osoba, która nadzoruje przebieg całego postępowania.
• Sporządzenie inwentarza majątku – inwentaryzacja obejmuje wszystkie aktywa i pasywa dłużnika.
• Opracowanie planu spłaty wierzycieli – plan spłaty określa sposób i terminy spłaty długów.
• Możliwość zawarcia układu z wierzycielami – układ to porozumienie między dłużnikiem a wierzycielami, na podstawie którego część długu zostaje anulowana.
• Umorzenie długu po zakończeniu postępowania – jeśli dłużnik wypełni wszystkie obowiązki wynikające z planu spłaty lub układu, sąd może umorzyć pozostałą część długu.

Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej. Czy upadły przedsiębiorca może prowadzić działalność gospodarczą?

Po zakończeniu postępowania  możliwe jest założenie nowej firmy. Należy jednak pamiętać, że kontrahenci powinni zostać poinformowani o przeszłości upadłościowej dłużnika.

Aby zbudować stabilną sytuację finansową po ogłoszeniu niewypłacalności konsumenckiej warto skorzystać z porady doradcy finansowego lub prawnika. Specjalista pomoże w opracowaniu planu budżetowego, doborze odpowiednich produktów finansowych i uniknięciu powtórzenia błędów z przeszłości.

Dodatkowe zalecenia dla byłych przedsiębiorców:

• Przed złożeniem wniosku o upadłość konsumencką skonsultuj się z prawnikiem – prawnik doradzi Ci, jakie kroki należy podjąć i pomoże w przygotowaniu niezbędnych dokumentów.
• Zbierz wszystkie dokumenty dotyczące swoich długów – ułatwi to syndykowi sporządzenie inwentarza majątku i opracowanie planu spłaty.
• Bądź uczciwy i transparentny – współpracuj z syndykiem i udostępniaj mu wszelkie niezbędne informacje.
• Nie podejmuj pochopnych decyzji finansowych – przed zaciągnięciem nowych zobowiązań skonsultuj się z doradcą finansowym.
• Wyciągnij wnioski z przeszłości – przeanalizuj błędy, które doprowadziły do Twojej niewypłacalności i postaraj się ich nie powtarzać w przyszłości.

Czy potrzebne są dodatkowe przepisy regulujące bankructwo konsumenckie byłych przedsiębiorców?

Upadłość finansowa osób, które prowadziły swoje firmy, stanowi wyzwanie dla polskiego ustawodawstwa. Przede wszystkim ważne staje się określenie, czy i w jakim zakresie potrzebne są dodatkowe przepisy regulujące takie przypadki. Gdy przedsiębiorca utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, często dzieje się to z dnia na dzień, zostawiając jego finansową przyszłość oraz możliwość założenia działalności w niepewności. W art. 564 ustawy o prawie upadłościowym podkreślono, że skład masy upadłości wchodzi majątek osoby zadłużonej nabyty przed dniem ogłoszenia upadłości oraz po tym dniu.

Dla wielu byłych przedsiębiorców ważne jest, aby po ogłoszeniu upadłości móc rozpocząć wszystko od nowa bez czarnych plam w historii finansowej. Przepisy ustawy o upadłości konsumenckiej, które umożliwiają osobom, nie prowadzącym już działalności, ogłoszenie upadłości, są krokiem w dobrą stronę. Jednakże, kwestia ta nadal może wymagać doprecyzowania, na przykład w zakresie sposobów i warunków włączenia do masy upadłościowej wartości majątkowych nabytych przez upadłego w toku postępowania upadłościowego oraz w kwestii definiowania i ograniczania dalszej możliwości prowadzenia przez upadłego konsumenta firmy tuż po ogłoszeniu upadłości.

Analiza obecnego stanu prawnego pokazuje, że istnieją już pewne mechanizmy ochrony, lecz zawsze mogą pojawić się argumenty za wprowadzeniem bardziej szczegółowych rozwiązań, które będą wspierały byłych przedsiębiorców w powrocie do stabilności finansowej. 

Pamiętaj!

Dłużnicza niewypłacalność nie jest końcem świata. To szansa na nowy start i uporządkowanie swoich finansów. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu i mądrym decyzjom możesz odbudować swoją sytuację finansową i osiągnąć sukces. W związku z moją specjalizacją w tego rodzaju sprawach zapraszam do naszej Kancelarii.